Een storm in een glas water. Zo doet de Wereldgezondheidsorganisatie WHO de verhitte welles-nietes discussie af over het vreemde varkensgriepvirus in een Amerikaanse databank. Een virus gevonden in Koreaanse varkens zou ‘wereldwijd gevaar’ opleveren, maar een legertje wetenschappers maakt met die stelling korte metten.
In oktober vorig jaar publiceerde wetenschapper Ang Heui Seo (van de Chungnam National University in Daejeon, Korea) in een grote Amerikaanse databank van griepvirussen, nieuwe erfelijke informatie over virussen geïsoleerd uit varkens. Een Amerikaanse oud-wetenschapper en huidig zakenman, Henry Niman, bekeek de informatie nauwkeurig en zag dat de serie virussen waarvan Seo rapporteerde, bestond uit zowel stukjes vogelgriepvirus (H9N2) als een humaan griepvirus (WSN/33). Het RNA van WSN/33 heeft overeenkomsten met het virus dat in 1918 een desastreuze pandemie veroorzaakte en werd – als eerste geïsoleerde influenza ooit – in de jaren ’40 van de vorige eeuw gebruikt voor experimenten met muizen. En nog steeds gebruiken sommige laboratoria fragmenten van dit virus voor onderzoek. De combinatie vogelgriep en gevaarlijk mensengriep, meende Niman, is levensbedreigend. Hij sloeg alarm bij de WHO.
ontkenning
De WHO was niet onder de indruk, maar liet wel contra-expertise uitvoeren door influenza-experts. Die stelden dat de monsters van de varkensvirussen pas na isolatie uit de varkens besmet zijn geraakt met resten van het onderzoeksvirus WSN/33 en dat er dus geen sprake is van een levende combinatie van die twee. De informatie in de Amerikaanse databank kwam gewoon voort uit vervuilde Koreaans instrumenten in het lab. Uitgevonden was namelijk dat de Koreaan even voor zijn vinding met WSN-virus had gewerkt – een Amerikaanse wetenschapper had monsters van Seo ontvangen voor onderzoek. Seo ontkende met WSN gewerkt te hebben en probeert sindsdien zijn experimenten te herhalen, maar tot nu toe zonder resultaat. Andere Koreaanse onderzoekers isoleerden ook virussen uit honderden varkens, maar vonden in geen enkele het WSN-virus.
Ook de Rotterdamse moleculair bioloog Ron Fouchier van de Erasmusuniversiteit raakte bij de zaak betrokken, maar ziet geen reden tot paniek. ‘De originele monsters van Seo bevatten zes verschillende typen WSN-virusmateriaal’, stelt hij en dat wijst op vervuiling van het varkensvirus. ‘Een nieuw varkensvirus zou maar één type laten zien.’
Noodklok
En al zouden er WSN-virussen in varkens voorkomen, stellen ook andere wetenschappers, dan nog zou er geen reden zijn om de noodklok te luiden. Er is namelijk geen bewijs dat het oude virus nog steeds gevaarlijk is voor mensen. In veel onderzoekscentra die dit virus gebruiken, zijn niet eens extra veiligheidsmaatregelen van kracht.
Maar de Amerikaan Niman houdt vol en bestookt de WHO met oproepen dat ze actie moet ondernemen. De Wereldgezondheidsorganisatie laat zich echter niet op stang jagen. ‘Wij weigeren zes en een half miljard mensen lastig te vallen met iets dat de volksgezondheid in de verste verte niet in gevaar brengt’, aldus de organisatie. Niman en Seo vechten voor hun gelijk en gaan door met hun experimenten. Wetenschappers zijn soms net mensen; geconfronteerd met een domme fout geloven ze liever in een rampenscenario.
Gezondheid!
Bron:
http://www.ScienceMag.org
Science 4 maart 2005 (Vol 307, Issue 5714, 1392)
Science 15 april 2005 (Vol 308, Issue 5720, 339)
1 november 2004 00:00
