In België is sinds 15 februari officieel sprake van een griepepidemie. Ongeveer zes procent van de huisartsbezoeken ging op dat moment over griep. Inmiddels is dat al opgelopen naar tien procent. De griep slaat daar dus ongemeen fel toe. Ook Nederland is niet aan de griepepidemie ontkomen. Onze website van de Grote Griepmeting liet al begin februari een stijging van het aantal ziektegevallen zien.
Op 2 februari stuurden we daarom een persbericht uit, waarin we meldden dat dit een voorbode kon zijn van een op handen zijnde epidemie. Op 16 februari verstuurden we nogmaals een persbericht. De gegevens die van de Nederlandse griepmeters binnenkwamen lieten net als die van de Belgische griepmeters een verontrustende stijging zien. Met de name de provincies die grensden aan Vlaanderen kleurden op onze kaarten steeds verder ‘rood’ als gevolg van de griep. De griepgolf, die vanuit Frankrijk Vlaanderen was binnengetrokken, trok via het westen van Noord-Brabant Nederland binnen.
Grieponderzoeker Sander van Noort berekende ogenblikkelijk de procentuele stijging van de voorbije periode. Voor Nederland kwam hij op de volgende cijfers (ILI = Influenza Like Illness = griepachtig ziektebeeld):
21 jan – 29 jan:
80 ILI op 13302 meters
= 601 op 100,000 (ILI/100,000)
29 jan – 4 feb:
94 ILI op 13057 meters
= 720 op 100,000 (ILI/100,000) (+20%)
5 feb -11 feb:
120 ILI op 11903 meters
= 1008 op 100,000 (ILI/100,000) (+40%)
Was er in Nederland al sprake van een griepepidemie? Het Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (Nivel) hanteert als officiële norm voor een griepepidemie een aantal van 60 huisartsenbezoeken per 100.000 patiënten. In werkelijkheid gaan maar weinigen in Nederland met griep naar de huisarts. Wie ziek is, ziekt gewoon thuis uit. Tenzij zich complicaties voordoen. Het is dus niet vreemd dat via onze website veel meer meldingen van griepachtige ziekte binnenkomen dan bij de huisartsenposten. Iedereen heeft thuis wel een computerverbinding, en anders komen de gegevens wel binnen als men weer beter is. Begin en einde van de epidemieën die wij de afgelopen jaren maten, vallen wel keurig samen met de metingen van het Nivel. De peilstations van huisartsen van het Nivel sturen ook slijmmonsters van keel en neus naar het laboratorium, zodat kan worden vastgesteld of en welk type van het influenzavirus aanwezig is. Dat kan de Grote Griepmeting natuurlijk niet. Dus blijven de eigen metingen door het Nivel zeer noodzakelijk.
Wat is dan de toegevoegde waarde van de Grote Griepmeting? Kijk eens naar de voorlopige analyse van Sander van Noort: Griep in 2006 – 2007 trekt van zuid naar noord, en is heviger dan voorgaande jaar. Daarop is heel fraai te zien dat de Grote Griepmeting een gestandaardiseerde methode biedt om in verschillende landen griepachtige ziektebeelden te meten. De griepachtige ziekten zoals die nu nog worden verzameld door de European Influenza Surveillance Scheme (EISS) zijn tussen landen onderling niet goed vergelijkbaar. Onder andere komt dat doordat de ILI-definities en de huisartsbezoeken per land verschillen.
Is er nu al wel of niet een epidemie in Nederland? De cijfers van het Nivel voor week 7 komen neer op 5 griepachtigen per tienduizend. De norm leek dus nog niet gehaald. Maar wie de kaart van Nederland bekeek, kon zien dat zowel in het westen van het land (8 op tienduizend) en het oosten van het land (6 op tienduizend) de epidemische waarde al wel was overschreden.
Media als het Algemeen Dagblad, Spits, Business News Radio, VARA Ontbijtradio en Planet Internet namen onze waarschuwing over en berichtten dat de griepgolf nu echt in aantocht was. Nog geen paar dagen later zaaide het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP) verwarring door met een eigen bericht te komen. Daarin werd gesproken over ‘onduidelijkheid over het aantal griepgevallen’. Veel kranten namen dat bericht de afgelopen week over. Pas nadat Nivel, RIVM en NIC op 23 februari met hun tweede nieuwsbrief over influenza uitkwamen, schrokken ook die kranten wakker en berichtten alsnog over het ‘verder oprukken van de griepgolf’.
Inmiddels zijn we er mooi klaar mee. In het noorden en midden van Nederland is het krokusvakantie, terwijl de griep om zich heen grijpt. En wie al besmet was en inmiddels naar het buitenland is gegaan, loopt kans om daar ziek te worden. Het is te hopen dat iedereen nog bijtijds op weg was.
1 november 2006 00:00