Amerikaanse wetenschappers ontwikkelden een grieptest die binnen een kwartier vertelt of iemand griep heeft of niet. De test kan bij luchtwegklachten snel uitwijzen of de patiënt een influenzavirus onder de leden heeft.
Iedereen krijgt weleens griep en in de meeste gevallen herstelt het lichaam zich vanzelf. Testen of iemand echt griep heeft lijkt dus overbodig, maar dat is het zeker niet. Mensen met een zwak afweersysteem, bijvoorbeeld ouderen of mensen met een chronische ziekte, kunnen wel degelijk ernstig ziek worden van griep en er zelfs aan overlijden.
Dure tests
Deze kwetsbare mensen krijgen daarom ieder najaar de griepprik aangeboden. De griepprik verkleint de kans op het krijgen van griep, maar garandeert helaas niet dat mensen helemaal geen griep meer kunnen krijgen. Het griepvirus verandert razendsnel en als de griepvirussen die ’s winters rondgaan er iets anders uitzien dan de virusdeeltjes in de prik, neemt de bescherming af.
Als kwetsbare mensen, ondanks vaccinatie, toch griepachtige klachten krijgen en daarmee naar de huisarts gaan is haast geboden. Dat is waar het vaak fout gaat. Want om griepklachten goed te kunnen behandelen, moet de huisarts wel eerst zeker weten dat het influenzavirus de veroorzaker is van de klachten. Tests die dat kunnen uitwijzen zijn duur en bovendien duurt het enkele dagen voordat de uitslag er is.
Vertraging eruit
Bij de patiënt wordt een slijmmonster afgenomen uit de neus of keel. Dat monster wordt opgestuurd naar het laboratorium waar specialisten het slijm op kweek gaan zetten. Ze laten de micro-organismen in het slijm enkele dagen groeien om daarna te testen of en welke ziekteverwekkers er bij de patiënt aanwezig zijn. Die uitslag gaat dan terug naar de huisarts.
Om de vertraging van een paar dagen eruit te halen ontwikkelden Suri Iyer en zijn collega’s van de Amerikaanse George State University een snelle test. Een slijmmonster van patiënten werd aangebracht op een papieren teststrookje en vervolgens in een zure oplossing gebracht.
Galactose detecteren
Het neuraminidase (NA) eiwit aan de buitenkant van het griepvirus is in staat om een binding van het zuur in de oplossing door te knippen. Bij het uit elkaar vallen van het zuur komt de suiker galactose vrij. Galactose is met een draagbaar apparaatje snel te detecteren, vergelijkbaar met de manier waarop bij diabetespatiënten het glucosegehalte in het bloed wordt bepaald.
Met deze nieuwe test is het mogelijk om influenza A en influenza B virussen te onderscheiden van andere ziekteverwekkers met vergelijkbare klachten. Alleen de griepvirussen splitsen het zuur op zo’n manier dat er galactose ontstaat.
De nieuwe test is nog in ontwikkeling en daarom voorlopig nog niet bruikbaar in de praktijk. De onderzoekers weten nog niet zeker of hun test specifiek genoeg en gevoelig genoeg is. Dit willen zij in de komende jaren onderzoeken met behulp van slijmmonsters van grote groepen patiënten en gezonde mensen.
Bron: Highly specific and rapid glycan based amperometric detection of influenza viruses
